Vakblad

De staalmontage voor de herbouw van de jeugdherberg Ockenburgh, ook wel ‘De Klingerenvleugel’, nam een week of drie in beslag. De oude (hand)bouwtekeningen zijn ingescand, alle profielen zijn ingemeten en gemerkt en daarmee zijn de nieuwe tekeningen opgezet, inclusief de posities (merken) waarin veel repetitie voorkomt. Walter Spangenberg is ‘onder de indruk van de sierlijke rankheid van het totale ontwerp’ van Calatrava’s Campo Volantin footbridge die de oevers van de rivier Nervion in Bilbao verbindt. Jacqueline Cramer resumeert alle ontwikkelingen tot nu toe van het Bouwakkoord Staal dat is bedoeld om samen met alle partijen in de staalketen de Nederlandse staalbouw te verduurzamen. En meer in deze editie waarin ook de Beursspecial van de Staalbouwdag 2024 in Leusden (15-10) is opgenomen.

Vakblad Vakblad Bekijk blad

Bouwen met Staal is het tweemaandelijks onafhankelijke vakblad over staal en staalconstructies, uitgegeven door de organisatie Bouwen met Staal. Het blad is bestemd voor bouwkundig en constructief ontwerpers en wordt gelezen door onder meer architecten, constructeurs, aannemers, staalbouwers en studenten bouwkunde en civiele techniek. Bouwen met Staal wordt grotendeels door constructeurs geschreven en belicht de mogelijkheden van het ontwerpen en bouwen met staal aan de hand van projectenbeschrijvingen en interviews. De projectartikelen informeren over de gemaakte keuzen in het (voor)ontwerp en de toegepaste technieken en methoden in staal of in combinatie met andere materialen. Ook wordt ingegaan op andere aspecten die een rol spelen bij de uitvoering en het beheer en onderhoud, zoals de brandveiligheid, de conservering en de klimaatbeheersing. Thematische artikelen behandelen de ontwikkelingen op het gebied van bijvoorbeeld onderzoek, bouwregelgeving, ontwerpen en detailleren. Actualiteiten worden op de voet gevolgd in ‘Nieuws’.

Het vakblad Bouwen met Staal is voor (ere-)leden en Gold Members ook digitaal beschikbaar via een bladermodule en een archieffunctie op deze website onder de tabs 'vakblad' en 'archief'. Alle digitale uittingen van het vakblad zijn exclusief voor leden toegankelijk met de inloggegevens, waarbij het persoonlijk wachtwoord kan worden gewijzigd. De loginnaam (e-mailadres) blijft gelijk. Als je nog geen lid bent, krijg je – na aanmelding – automatisch de inloggegevens per e-mail. Abonnees hebben vanaf 1 januari 2016 geen toegang (meer) tot de digitale versies of het archief. Bij vragen, neem contact op met Marco Pauw (marco@bouwenmetstaal.nl of 088-3531212).

Laatste nummers

300: (o.a.) herbouw jeugdherberg Ockenburgh

De staalmontage voor de herbouw van de jeugdherberg Ockenburgh, ook wel ‘De Klingerenvleugel’, nam een week of drie in beslag. De oude (hand)bouwtekeningen zijn ingescand, alle profielen zijn ingemeten en gemerkt en daarmee zijn de nieuwe tekeningen opgezet, inclusief de posities (merken) waarin veel repetitie voorkomt. Walter Spangenberg is ‘onder de indruk van de sierlijke rankheid van het totale ontwerp’ van Calatrava’s Campo Volantin footbridge die de oevers van de rivier Nervion in Bilbao verbindt. Jacqueline Cramer resumeert alle ontwikkelingen tot nu toe van het Bouwakkoord Staal dat is bedoeld om samen met alle partijen in de staalketen de Nederlandse staalbouw te verduurzamen. En meer in deze editie waarin ook de Beursspecial van de Staalbouwdag 2024 in Leusden (15-10) is opgenomen.

Vakblad Vakblad

299: (o.a.) 22 WONINGEN KNSF-TERREIN, MUIDEN

100! De eerste aflevering van de rubriek over ‘stalen’ woningen verscheen in Bouwen met Staal 173 (augustus 2003). Er volgde een reeks van ‘Meestal unieke ontwerpen waarvan er één is gebouwd, in opdracht van of specifiek voor een particulier. Dit is de honderdste, en de laatste. Ook voor scheidend, freelance redactielid Paul van Deelen. ‘Dit was ‘t’. Twee nieuwe rubrieken: Fascinatie voor constructies, deel 1: Museum of the Future, Dubai, en Bouwfysica en constructie met in deze editie de inleiding over de uitbreiding van de stikstoffabriek, Zuidbroek met akoestische panelen. Marcel van Odenhoven en Arco de Gelder vertellen meer over de ‘Krachtsverdeling in een kolomvoetplaatverbinding’.

Vakblad Vakblad

298: (o.a.) De HER

Een vierluik over milieupark De HER in Rotterdam. Voor 75% van de constructie is gebruik gemaakt van het donorskelet. Het beschikbare donorskelet is in significante mate bepalend geweest voor zowel het bouwkundig als het constructief ontwerp. De vorm volgt dus de beschikbaarheid. De nieuwe NTA 8713 beschrijft een procedure om de geometrische en materiaaleigenschappen te bepalen van donorelementen. Over het economische aspect is echter nog een leemte te vullen. Met andere woorden: Hoe kunnen we de business-case van donorstaal aantrekkelijk maken? In een artikel over ‘Steel-It’ doet een constructeur een verwoede poging. Het constructief ontwerp van orthotrope rijdekken wordt gedomineerd door vermoeiing. De huidige regelgeving (Eurocode) geeft echter geen eenduidige toetsingsmethode voor vermoeiing. Daarom is een nieuwe toetsingsmethode ontwikkeld die wordt gepubliceerd als Technical Specification (TS) 1993-1-901 en onderdeel vormt van de nieuwe generatie Eurocodes. In 298 een beknopt overzicht van de methode en achtergrond.

Vakblad Vakblad

297: (o.a.) Haringvlietbrug

In 297 een vierluik over de vervanging van het val van de Haringvlietbrug en de renovatie/aanpassing van de betonnen onderbouw met nieuwe aandrijving. De nieuwe Haringvlietbrug is de eerste orthotrope beweegbare brug ontworpen en uitgevoerd met de nieuwe (vermoeiings)regels van de ROK 2.0. De staalconstructie van het val heeft tussengelaste troggen om gewicht te besparen, vanwege beperkte ruimte en de bestaande civiele onderbouw. De belangrijkste opgave voor het bewegingswerk was de keuze van het type aandrijving, omdat het bestaande tandbaansysteem niet langer toepasbaar bleek na renovatie. Met de ontwikkelingen omtrent hergebruik en milieulast zijn er kengetallen ontstaan waarmee kan worden berekend en aangetoond welke maatregelen er daadwerkelijk tot een CO2-besparing of MKI-reductie leiden. Met reverse engineering maken twee constructeurs aannemelijk dat bij eerder gemaakte keuzes zowel op geld als op CO2-uitstoot is bespaard bij een constructief ontwerp van een afvalstation. In de Spaanse hoofdstad is de renovatie en transformatie van het Santiago Bernabéu stadion, thuisclub van Real Madrid, opgeleverd. Arup in Amsterdam ontwikkelde, in opdracht van het Spaanse bouw- en infrastructuurbedrijf FCC, een digitaal model voor het ontwerp van de stalen gevel, dat 60.000 m2 aan oppervlak beslaat.

Vakblad Vakblad

296: (o.a.) sluis, IJmuiden

Het contract van Rijkswaterstaat vereist een sluiscomplex uitgevoerd met roldeuren. Het ontwerp en de uitvoering worden gedicteerd door de ligging van de sluis tussen de bestaande operationele sluizen. Over de sluis in IJmuiden. De parkeergarage Zwijsen, onderscheiden met de Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken 2023, biedt plaats aan ruim 700 auto’s en een honderdtal fietsen en scooters. De garage van 230x16x18 m (LxBxH) fungeert ook als geluidsbarrière en maakt inmiddels naam als ‘cortenstaal-architectuur’ door de weervast stalen huid in combinatie met een vliesgevel. In het laatste deel van deze reeks van een kraanbaanrekenvoorbeeld, hoofdstuk 6: kipcontrole. De laatste hoofdstukken, 7 tot en met 10, plus nog twee afsluitende publicaties, over hangkranen en katbalken, worden apart gepubliceerd op bouwenmetstaal.nl onder ‘gratis publicaties’.

Vakblad Vakblad

295: (o.a.) passerelle, België

Door af te wijken van het programma van eisen wordt de combinatie ipv Delft/Artgineering een opdracht gegund van Infrabel om twee fiets- en voetgangersbruggen over spoorlijn L50 ten noordwesten van Brussel te ontwerpen. Ze komen met een sculpturale, gebogen vorm en een torsiestijve constructie, uitgevoerd in weervast staal. De constructieve opzet overdekt auto opladen is redelijk eenvoudig: een overkapping op één stalen Y-kolom (met bovenregel) per drie parkeerplekken met daartussen I-profielen als gordingen en daarop de pv-panelen. Daarnaast wordt de volgende kolom geplaatst, aldus het bouwpakket van ‘Opladen van met zon’ voor elektrische auto’s. En wat is er allemaal gebeurd tijdens de Eurosteel 2023 in Amsterdam? Bram van der Kaa pakt uit met het eerste deel van een voorbeeldberekening van een kraanbaan, en de woning van deze editie heeft een opvallende, koudgevormde hoofddraagconstructie van Skellet.

Vakblad Vakblad

294: (o.a.) pv-panelen op lichte, platte daken

Het boek Hallen bevat een voorbeeld van het ontwerp van een geschoorde hal. Een uitgebreide toetsing van dat ontwerp met de rekenregels van de Eurocode is het onderwerp van Technisch Dossier #6. In deze editie van Bouwen met Staal staat een uitbreiding van het rekenvoorbeeld waarbij nagegaan wordt wat de consequenties zijn van het plaatsen van een zonne-energiesysteem op het dak. Voor bruggen die einde levensduur bereiken is er een beweging gaande in de richting van ‘risicogestuurd beheer’, om zo via inspecties en onderhoud de levensduur te verlengen. Zo ook bij de Lisserbrug. Er zijn scheurgroei-analyses uitgevoerd en met de rekensystematiek van de British Standard BS7910 in de hand, is het antwoord gevonden. Overschatting met oude staalsoorten moeten worden voorkomen. In deze editie drie artikelen over staalframebouw. Een tweeluik over de Pastoor van Arskerk in Delft die is getransformeerd tot zestien koopwoningen. Het metselwerk werd verwijderd, de koepel gelicht en het oude fundament is nu basis voor tien ‘cirkelwoningen’. De ronde, betonnen ‘colonnade’ is gespaard gebleven. De keuze voor de constructie van de woningen viel op staalframebouw vanwege het lage eigengewicht, de flexibele indelingsvrijheid en de mogelijkheid tot integratie van een holle adaptieve domotica-plint met stekkerbare bedrading, de cable stud. In de villa Berkel-Enschot lijken de ruimten onbegrensd in elkaar en naar buiten over te vloeien. Een casco van staalframebouw, waar nodig geholpen door een staalskelet, houdt de beleving overeind.

Vakblad Vakblad

293: (o.a.) keersluis Kornwerderzand

Tijdens het ontwerp, de uitwerking, fabricage en uitvoering van de nieuwe overkapping van het AFAS-stadion in Alkmaar is robuustheid een rode draad door het project geweest. In deze editie wordt het ontwerp, de analyse en de afwegingen van de robuustheidsmaatregelen toegelicht. Wat zijn de risicovolle onderdelen, hoe zijn deze bepaald en hoe is dit vertaald naar een robuust constructief ontwerp van de nieuwe overkapping? Om te voorkomen dat boutverbindingen (M5 tot M39) onbedoeld loskomen, zijn wigborgsystemen verkrijgbaar die extra zekerheid bieden bij dynamische belaste constructies. Ze bestaan uit één paar sluitringen met radiale tanden aan de buitenzijde en wigvormen aan de binnenzijde. De keersluis Kornwerderzand, een stalen roldeur van 58 m breed en 14 m hoog, beweegt over een railbaan, moet het altijd doen en staat opgesteld in een deurkas om in actie komen bij hoog water. Anders dan bij conventionele keermiddelen, is de roldeur niet als luchtkist ontworpen. Vijf auteurs leggen hun aandeel van het werk uit.

Vakblad Vakblad

292: (o.a.) Meldkamer Apeldoorn

Het ontwerp van de noodkamer in Apeldoorn gaat uit van een zo groot mogelijke overspanning om zichtbelemmerende kolommen te vermijden. Anders dan gewend, is het er licht en ruim. Politie, Ambulancezorg en Brandweer werken hier samen om oproepen via 112 op te vangen. Behalve de meldkamer bevat het gebouw functies als kantoren en overlegruimtes. Op een paar punten wijkt het complex af van het stedenbouwkundig programma. Nieuwe Technische Afspraak ‘Hergebruik van constructiestaal’. Belangrijkste reden voor de nieuwe Nederlandse Technische Afspraak die in juni verschijnt: de significant lagere CO2-footprint van hergebruikt constructiestaal. Deze NTA schrijft methodieken voor en probeert deze op grote schaal te faciliteren. Barrière is echter het vaststellen en garanderen van de materiaaleigenschappen wat leidt tot pionieren op projectniveau en discussies bij het bevoegd gezag. De hypothese dat moeren kunnen loslopen door (tegengestelde) windbelastingen blijft almaar rondzingen. De discussie is hernieuwd opgestart door een constructeur waarvan onderstaande (ingekorte) opiniebijdrage. In het licht van het thema constructieve veiligheid moet deze discussie toch afdoende kunnen worden beantwoord? Daarom een oproep naar de praktijk: komt het voor en in welke gevallen?

Vakblad Vakblad

291 (o.a.): Cirkelbrug

De Cirkelbrug vormt de schakel tussen twee verschillende landschapsstructuren en verbindt de belangrijke landschapsmonumenten de Founding Fathers en de Groene Kathedraal. Ook is de nieuwe fiets- en voetgangersbrug over de Waterlandseweg (N305) een van de toegangspoorten tot Almere. Door de slanke, flexibele vorm in relatie tot de maatvoering lag de lat hoog bij het ontwerp en de uitvoering. In ‘Staalbezwijken van constructieve ankers in de huidige voorschriften’ komen trek- en afschuifweerstand van (niet-voorgespannen) ankers aan de orde volgens de nu geldende voorschriften, te weten NEN-EN 1993-1-8 en NEN-EN 1992-4. Nieuwe columnist Aniek Averesch – ‘de meesten kennen mij als Staalboerin 2.0' – vindt dat ‘alles waar je ogen van gaan sprankelen, je moet doen’. En in ‘Bewegende lasten op een statisch onbepaalde ligger’ gaat auteur Bram van der Kaa de maximale snedekrachten voor statisch onbepaalde kraanbaanliggers met de hand berekenen. Welke hulpfactoren zijn er en procedure moet gevolgd worden? Er volgt ook een rekenvoorbeeld.

Vakblad Vakblad